Υλοποίηση προγράμματος προστασίας μαζικής παγίδευσης σε δασικά οικοσυστήματα φλοιοφάγων εντόμων στο δημοτικό πευκοδάσος της Σαμοθράκης
Όπως έχει παρατηρηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, τα φλοιοφάγα έντομα της υποοικογένειας των Scolytinae (Coleoptera, Curculionidae) εμφανίζουν ολοένα και πιο συχνά έντονες πληθυσμιακές εξάρσεις, εκμεταλλευόμενα βιοτικές και αβιοτικές καταπονήσεις των δασικών δέντρων.
Όπως διαπιστώθηκε και μετά από σχετική αυτοψία στο δημοτικό πευκοδάσος της Σαμοθράκης που πραγματοποιήθηκε από το Δρ. Δημήτριο Αβτζή (Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών – ΕΛΓΟ Δήμητρα) μετά από σχετικό αίτημα και πάντα σε συνεργασία με το Δασαρχείο Αλεξανδρούπολης, στις εν λόγω θέσεις εντοπίζονται σχετικά υψηλοί πληθυσμοί φλοιοφάγων εντόμων, οι οποίοι τα επόμενα χρόνια αναμένεται να κάνουν ακόμη πιο έντονη την παρουσία τους.
Για το λόγο αυτό, και σε πρώτο χρόνο σύμφωνα με σχετικό έγγραφο του ΙΔΕ (ΕΛΓΟ Δήμητρα) πραγματοποιήθηκε υλοτομία και απομάκρυνση των νεκρών και προσβεβλημένων δέντρων υπό την επιστασία του Δασαρχείου Αλεξανδρούπολης και σε συνεργασία με το Δήμο Σαμοθράκης, ώστε να μειωθεί τόσο το πληθυσμιακό δυναμικό των εντόμων όσο και η διαθέσιμη τροφή.
Στη συνέχεια, με συνεργασία των τριών προαναφερθέντων φορέων (Δήμος Σαμοθράκης, Δασαρχείο Αλεξανδρούπολης και ΙΔΕ-ΕΛΓΟ Δήμητρα) σχεδιάστηκε ένα πιλοτικό πρόγραμμα ελέγχου του πληθυσμού των φλοιοφάγων εντόμων με τη χρήση παγίδων εξοπλισμένων με εξειδικευμένες προσελκυστικές ουσίες. Στόχος αυτού του προγράμματος είναι η μαζική παγίδευση των φλοιοφάγων εντόμων, ώστε σταδιακά να μειωθεί δραστικά η παρουσία τους στο δάσος, περιορίζοντας τις νεκρώσεις που προκαλεί η προσβολή τους.
Εικόνα 1. Χωρική απεικόνιση του δικτύου των παγίδων προσέλκυσης των φλοιοφάγων εντόμων στο δημοτικό πευκοδάσος της Σαμοθράκης. Η κάθε παγίδα βρίσκεται στο κέντρο κάθε κύκλου, με ακτίνα 40 μέτρων.
Η εγκατάσταση συνολικά 80 παγίδων πραγματοποιήθηκε την περίοδο 7-12 Απριλίου, και αυτές οι παγίδες θα εξυπηρετούνται κάθε περίπου 3 εβδομάδες, όταν και θα συμπληρώνονται οι προσελκυστικές ουσίες ώστε να διατηρείται στο ακέραιο η ικανότητα προσέλκυσης εντόμων.
Εικόνα 2. Παγίδες τοποθετημένες εντός του πευκοδάσους της Σαμοθράκης
Στη συνέχεια τα έντομα από κάθε παγίδα ξεχωριστά, θα αποστέλλονται στο ΙΔΕ (ΕΛΓΟ Δήμητρα) όπου θα αναγνωρίζονται τα είδη και θα καταγράφονται οι συλλήψεις ώστε να έχουμε μια πλήρη απεικόνιση της επικρατούσας κατάστασης. Η εφαρμογή του προγράμματος τα επόμενα χρόνια αναμένεται να δώσει εξαιρετικά σημαντικά συμπεράσματα τα επίπεδα του πληθυσμού των φλοιοφάγων εντόμων, ενώ ταυτόχρονα η μαζική παγίδευση των φλοιοφάγων εντόμων θα συμβάλει καθοριστικά στην προστασία του πευκοδάσους. Παρόμοιο πρόγραμμα μαζικής παγίδευσης σε δασικά οικοσυστήματα δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ξανά στην Ελλάδα, και αποτελεί μια καινοτόμο προσέγγιση στην αντιμετώπιση των φλοιοφάγων εντόμων, ειδικά όταν η παρουσία τους εντοπίζεται σε περιοχές σχετικά μικρής έκτασης, όπως στην προκειμένη περίπτωση στο δημοτικό δάσος της Σαμοθράκης.
Σε αυτήν την προσπάθεια, ιδιαίτερη σημαντική είναι η συμβολή όλων μας για την προστασία των παγίδων ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα καταστροφής του δικτύου.
